یک جامعهشناس میگوید من اعتقاد دارم صفر تا صد حرکت اربعین، آسمانی همراه با عنایت حضرت حق است و هرکسی که مانند عروة الوثقی، دستاویز اربعین شود، خودش را نجات میدهد. تفسیر زمینی و سیاسی از اربعین بیانصافی محض است.
حمید صالحی، دکترای جامعهشناسی در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری تسنیم با اشاره به اینکه اگر بخواهیم با روش امروزی درباره اربعین و خود داستان رستاخیز اربعین صحبت کنیم، به نظر میرسد خیلی تخصصی و پیچیده است، گفت: امروز اندیشمندان، محققان و پژوهشگرانی مثل “تیلی” یا “گیدنز” معتقدند که اگر بخواهیم جمعیتی هزار یا صدهزار نفری را یک جایی جمع کنیم، میلیونها دلار باید هزینه کنیم. البته ممکن است گروهی برای یک کنسرت حضور داشته باشند، منتها آن هم باید کلی پول بلیط دهند. اما چطور میشود که حرکتی میلیونی به صورت خودجوش همراه با پذیرایی خودجوش شروع شود. با کدام قاعده و مسلک و مرامی میتوان این رستاخیر و «یَجمَعُنا» را به تصویر بکشی؟ آن مرد در خانهی خود یک گاو بیشتر ندارد و آن را هم برای روز اربعین نگه میدارد و قربانی میکند، در حالی که خودش بضاعتی ندارد. من خودم بارها دیدم در خانوادهای فقط یک گاو داشتند و گفتند آن را نگه داشتیم برای اربعین تا برای زوار امام حسین علیهالسلام قربانی کنیم. به او میگوییم در قوت خودت مشکل داری. اما میبینی با خدا معامله کرده است. او چه دیده که دست به چنین کاری میزند؟
وی افزود: آیا اربعین جز حرکتی آسمانی و هدایتی آسمانی است؟ آن کسانی که گفتند محقق و پژهشگرند این حرکتها را تفسیر کنند. تمام تلاش آن فرد این است که در آن ایام اربعین سبد سبد و طبق طبق درآمدش را بیاورد و پذیرای زوار امام حسین علیهالسلام کند. مگر میشود انسان چیزی را ندیده و نگرفته باشد و بعد هزینه کند؟
این استاد دانشگاه ادامه داد: خاطرم هست یکی دو بار که توفیق این زیارت را داشتم، هنگامی که شب راه میرفتم، هرکسی مثل روز قیامت به فکر خودش بود. گویی مسیری معنوی را هدایت شدی و حرکت میکنی. به خودت میآیی، خودت را بازسازی میکنی، خودت را تزکیه میکنی. چطور میشود حرکت اربعینی را آسمانی ندانی. بیانصافیِ محض است کسی به اربعین امام حسین نگاه زمینی و سیاسی داشته باشد. ممکن است عدهای سوءاستفاده کنند، اما خیلی نمیتوانند دخل و تصرفی در اصل این حرکت داشته باشند. من اعتقاد دارم صفر تا صد این حرکت، حرکت آسمانی، همراه با عنایت حضرت حق روی آن است و هرکسی که مانند عروة الوثقی، دستاویز اربعین شود، خودش را نجات میدهد. به خودش یک چیزی میرسد. یا تغذیه معنوی و یا آخرتی و یا یک نگاهی به آسمانی دارد. بنابراین اربعین، مسیر الهی، مسیر معنوی و مسیر آسمان است.