هر چه ارتباطات چهره به چهره بین افراد دو ملت بیشتر باشد و آنها بتوانند فارغ از رسانه و سیاست، وجهۀ انسانی یکدیگر را کشف کنند، صلح و امنیت بین آنها بیشتر می شود … عراقی ها، بی هیچ واسطه ای، مردم ایران را مردمانی همچون خود می بینند و ایرانی ها در طول سفر اربعین، با مهمان نوازی و مهربانی زائدالوصف عراقی ها مواجه می شوند.

پیاده روی سالانه اربعین را از زوایای دینی و مذهبی، بسیار کاویده اند و این یادداشت کوتاه اشاره ای دارد به سه کارکرد این مراسم فارغ از جنبه های مذهبی اش:

1 – دو ملت ایران و عراق، سال ها درگیر جنگی ویرانگر بودند، جنگی که آثارش هنوز هم گریبانگیر دو کشور است. در دهه های گذشته، تصویری که دو ملت از همدیگر داشته اند، یا از رهگذر جنگ بود یا رسانه هایی که علیه هم می زدند یا فیلم هایی که هر کشور درباره دیگری می ساخت. “جنگ” و سپس، “دوری” دو وجه غالب در تعاملات دو ملت ایران و عراق بود. ادامه این وضعیت در تضاد کامل با امنیت دو کشور همسایه بود.

در سال های اخیر این فضا شکسته شده و دو ملت، در رفت و آمد با یکدیگر هستند. هر چه ارتباطات چهره به چهره بین افراد دو ملت بیشتر باشد و آنها بتوانند فارغ از رسانه و سیاست، وجهۀ انسانی یکدیگر را کشف کنند، صلح و امنیت بین آنها بیشتر می شود.

پیاده روی سالانه اربعین، گذشته از ابعاد دینی اش، بزرگ ترین رویداد برای تعاملات انسانی و عاطفی بین دو ملت ایران و عراق است. عراقی ها، بی هیچ واسطه ای، مردم ایران را مردمانی همچون خود می بینند و ایرانی ها در طول سفر اربعین، با مهمان نوازی و مهربانی زائدالوصف عراقی ها مواجه می شوند. این رابطه دوستانه و انسانی رفته رفته به حدی قدرتمند می شود و ریشه می دواند که دیگر نمی توان به سادگی گذشته دو ملت را برابر هم قرار داد و از آنها خواست به روی هم شلیک کنند.

از این منظر راهپیمایی اربعین، یک حرکت استراتژیک برای امنیت زایی است و در دراز مدت، به ثبات و همگرایی دو کشور ایران و عراق کمک فراوان می رساند.

ما با عراقی ها همسایه ایم و هر کاری که به تحکیم صلح بینجامد، به نفع فرزندان ماست.

2 – حضور افرادی از مذاهب و ادیان مختلف در این مراسم می تواند به همگرایی دینی و مذهبی نیز کمک کند. هر چه بیشتر این مراسم فرامذهبی تر شود و دربرگیری بیشتری داشته باشد، می تواند به عاملی برای نزدیکی انسان ها – فارغ از دین و مذهب – تبدیل شود. لذا باید مراقبت کرد مسائل اختلافی در این مراسم مطرح نشود و بر مشترکات انسانی و الهی تأکید شود. پیاده روی اربعین پتانسیل تبدیل شدن به یک رویداد جهانیِ فرادینی را دارد.

3 – برای بسیاری از ایرانی ها به ویژه افراد مذهبی و مسن، زیارت امام حسین(ع) انگیزه ای بی بدیل برای سفر است و پیاده روی سالانه اربعین، به معنای واقعی کلمه، حال روحی آنها را “خوب” می کند. حال خوب، چیزی است که همه ما دنبالش هستیم و این حال خوب را پیاده روی اربعین به میلیون ها فرد معتقد هدیه می دهد.